Các mẫu thiết kế nhà thờ họ – Từ đường là những công trình kiến trúc dành riêng cho việc thờ cúng, lễ bái Tổ tiên của một dòng họ hay từng chi họ tính theo phụ hệ (dòng của cha). Nhà thờ họ phổ biến của người Việt phổ biến tại khu vực đồng bằng và trung du Bắc Bộ và Trung Bộ.
Kiến trúc truyền thống của người Việt có rất nhiều loại hình, trong đó có loại hình kiến trúc Nhà thờ họ. Các mẫu thiết kế nhà thờ họ mang những đặc điểm riêng của nó so với các loại hình kiến trúc khác, cũng có những mẫu đơn giản nhưng cũng có những công trình thiết kế rất sang trọng, tỉ mỉ với quy mô lớn như những mẫu biệt thự đẹp 1 tầng vậy. Không gian thờ cúng đặt sự tôn nghiêm lên trên hết chính vì vậy nó không hướng đến sự hiện đại và ưa chuộng những chất liệu hiện đại, ngược lại nó cần những chất liệu truyền thống thể hiện tín ngưỡng thói quen ông cha từ xa xưa như gỗ, ngói đỏ tươi… Ở nông thôn, các mẫu nhà thờ họ đẹp thường được xây dựng theo một kiểu nhất định chứ ít khi tìm đến các công ty thiết kế nhưng những dòng họ lớn vẫn chú trọng đến việc thiết kế và xem phong thủy cho phù hợp và không có sai sót. Chúng tôi cin giới thiệu các mẫu nhà thờ họ nổi bật mà kiến trúc Angcovat đã thiết kế cho các khách hàng để các bạn tham khảo.
Về hình thức kiến trúc, Nhà thờ họ khá gần gũi với kiến trúc nhà ở dân gian như các mẫu thiết kế nhà cấp 4 3 gian ở nông thôn truyền thống. Về công năng, Nhà thờ họ là công trình tín ngưỡng để thờ cúng Tổ tiên. Đây là hai yếu tố chính tạo nên phong cách kiến trúc của Nhà thờ họ.
1. Mẫu thiết kế nhà thờ họ ở Quốc Oai (Hà Nội) diện tích 50m2 liền kề nhà ở
Thông thường, một Nhà thờ họ điển hình chỉ là một ngôi nhà hình chữ Nhất nằm ngang với hai mái trước và sau theo kiểu thu hồi bít đốc (hồi văn), mái có thể lợp tranh, lá cọ hoặc ngói mũi dân dã (ngói di), quy mô công trình thường từ 3 đến 5 gian. Khu vực đồng bằng Bắc Bộ vẫn được xem là cái nôi của người Việt, vì vậy loại hình kiến trúc Nhà thờ họ cũng ra đời sớm nhất ở khu vực này. Bên cạnh đó, Nhà thờ họ thuộc sở hữu tư nhân, thường do một dòng họ đứng lên xây dựng, vì vậy mà Nhà thờ họ mang tính cá thể cao chứ không mang nhiều tính cộng đồng như những công trình tín ngưỡng công cộng.
Thiết kế nhà ở này được ông Quý đặt hàng thiết kế từ tháng 4/2017 và hoàn thiện hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công vào đầu tháng 5/2017. Dựa trên khảo sát khu đất trên thực tế, chúng tôi đã sắp xếp vị trí khu nhà ở và nhà thờ tại hai đầu của khu đất chữ L và chừa ra khoảng trống ở giữa làm sân để kết nối hai khối kiến trúc này lại với nhau, rất tiện lợi cho việc thờ cúng. Với tường rào bao quanh khu đất và cổng sắt đi vào, cả công trình được quy hoạch gọn gàng, bố trí rất khoa học.
Nhà thờ họ có cấu trúc tương tự như nhà ở dân gian của người Việt, chủ yếu là kết cấu khung gỗ với các hình thức kết cấu cơ bản giống nhà ở, Sự kết hợp giữa hai chất liệu này vừa đảm bảo cho các mẫu thiết kế nhà thờ họ bền đẹp, chắc chắn lại vừa khiến cho việc xây dựng nhanh hơn cũng như chi phí giảm hơn so với việc xây dựng hơn nhiều lần so với việc xây nhà hoàn Hiện nay kết cấu Nhà thờ họ bê tông cốt thép giả gỗ được xây dựng nhiều do giá thành rẻ hơn so với làm bằng gỗ truyền thống. Nhà thờ họ thường không được đầu tư lớn (vì là sở hữu cá nhân của từng dòng họ) nên thường có kiến trúc đơn giản, nhỏ bé chứ không rộng lớn, hoành tráng như những công trình tín ngưỡng công cộng.
View phối cảnh 2: Các mẫu thiết kế nhà thờ họ thường có diện tích nhỏ và đơn giản nhưng phải toát lên sự trang trọng, linh thiêng
Với diện tích khoảng 50m2, mẫu nhà từ đường này được thiết kế theo yêu cầu gia chủ các bạn có thể thấy rất giống những mẫu nhà cấp 4 1 tầng ở nông thôn với 3 gian và bên cạnh đó có những họa tiết điêu khắc tỉ mỉ ở những cột và đỉnh mái, thể hiện sự uy nghiêm, tôn kinh, là đặc trưng của kiến trúc thờ cúng. Mái ngói đỏ tươi truyền thống luôn là lựa chọn của các mẫu thiết kế nhà thờ họ.
Toàn bộ hệ thống khung gỗ của nhà thờ họ được làm bằng gỗ xoan đào. Loại gỗ này cho chất lượng tốt, tuy nhẹ nhưng sau quá trình tẩm sấy kỹ thì gỗ có độ cứng cao, khả năng chịu nhiệt, chống thấm, chống mốc, mối mọt tốt… giá thành lại tương đối dễ chịu. Tuy nhiên, nếu sử dụng lâu dài, các mẫu thiết kế nhà thờ họ bằng gỗ xoan lại có nhược điểm là dễ co ngót, cong vênh (đây cũng là nhược điểm của rất nhiều loại gỗ tự nhiên). Nếu gia đình có điều kiện thì dùng Gỗ Lim, Gỗ Dổi (Giôi, hay Dầu Gió) là tốt nhất, các loại gỗ này có độ cứng cao, khả năng chống mối mọt tốt.
Không chỉ hệ thống cột chính trong nhà được làm từ gỗ mà ngay cả các cột hiên đều được làm bằng gỗ, thể hiện sự đầu tư của gia chủ. Việc sử dụng chất liệu gỗ thay vì chất liệu bê tông cho hệ thống cột hiên nhà giúp cho mặt tiền của nhà thờ trông thêm phần sang trọng, nổi bật và có nét tự nhiên, mềm mại mà chỉ có gỗ mới có thể mang tới cho kiến trúc của mẫu xây nhà thờ họ này. Thiết kế mẫu nhà xây dựng nhà thờ họ gồm 6 cột được tính từ phía bên ngoài vào. Chúng lần lượt là cột hiên, cột con, cột cái rồi tời cột cái, cột con và cuối cùng là cột hậu. Mặc dù gỗ là vật liệu đảm bảo độ bền và sự sang trọng nhưng dễ có mối mọt, vì vậy bạn nên lưu ý cách chống mối mọt cho sàn gỗ nói riêng và đồ gỗ nói chung.
Chiêm ngưỡng nhờ thờ họ ở Thanh Hóa diện tích 100m2 trong bộ sưu tập các mẫu thiết kế nhà thờ họ đẹp
Thường thì đối với các mẫu thiết kế nhà thờ họ đẹp kết hợp nhà ở 3 gian, chủ đầu tư là cả 1 dòng họ. Còn nhà 3 gian xây lên để dành cho trưởng họ trôm nom quán xuyến. Vì thế diện tích nhà thờ là 100m2 và diện tích nhà ở chỉ có 90m2 với công năng là 1 phòng ngủ, 1 phòng khách, 1 phòng bếp và 1 WC.
Theo phong tục dân gian: “Tứ đại mai thần chủ” (từ 4 đời thì không phải thờ nữa) nên trong một Nhà thờ họ thường chỉ thờ không quá 5 đời tổ. Tuy nhiên cũng không nhất định như vậy, một số dòng họ lớn cũng có thể thờ nhiều hơn 5 đời. Trong Nhà thờ họ, các ban thờ thường được bố trí theo chiều ngang: Ban thờ vị tổ cao nhất bao giờ cũng được đặt tại gian chính giữa, ban thờ các vị tổ thấp hơn được bài trí đăng đối ở các gian hai bên.
Nguyên tắc thiết kế các mẫu nhà thờ họ đơn giản được áp dụng một cách tuyệt đối trong thiết kế đó là nguyên tắc đăng đối qua trục thần đạo. Sự đăng đối thể hiện trong thiết kế kiến trúc, mái và toàn bộ nội thất bên trong. Thiết kế 4 mái với hình tượng rồng, hình kỷ hà. Mái có 2 chái, hai đầu hồi bít đốc. Mái ngói đỏ và tỷ lệ mái đẹp đối với các mẫu thiết kế nhà thờ họ. Bản vẽ thiết kế nhà thờ họ được thiết kế rất chi tiết, tỉ mỉ từ phần mái, cột cho đến các chi tiết trang trí. Phần mái của mẫu thiết kế nhà thờ họ theo phong thủy với hoành, mè rui bằng gỗ được kết cấu chi tiết. Các phần điêu khắc trên bẩy, mái được thiết kế công phu và tỉ mỉ.
Đối với kiểu Nhà thờ họ kết hợp để ở và các mẫu nhà thờ từ đường chung khuôn viên đất ở, việc bố trí mặt bằng sẽ phụ thuộc khá nhiều vào nhu cầu sinh hoạt của những người sống ở đó. Còn đối với những Nhà thờ họ có khuôn viên riêng biệt, việc quy hoạch mặt bằng sẽ dễ dàng hơn và có điều kiện để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về phong thủy. Song dù thế nào đi nữa thì một nguyên tắc cơ bản luôn luôn phải tuân thủ trong bố cục Nhà thờ họ là nguyên tắc đăng đối qua trục thần đạo (trục tưởng tượng đi qua chính giữa nhà thờ).
Mặt bằng công năng sử dụng của thiết kế nhà thờ họ tộc hình chữ Nhất bao gồm: hiên, hậu cung, bàn thờ ông, bàn thờ bà, bàn thờ vong, nhà thờ, bộ tràng kỷ và sập gụ. Thiết kế nhà thờ có hậu cung sang trọng, kích thước nhà thờ rộng 12x8m. Tổng diện tích nhà thờ 100m2 được dành cho không gian kể trên. Thường thì các chi tiết trang trí nội thất bên trong các mẫu thiết kế nhà thờ họ được định vị rõ ràng trong bố cục mẫu thiết kế nhà thờ đẹp. Hiên nhà được thiết kế có đường giao thông đi lại thuận tiện phù hợp với nhu cầu sử dụng, thờ cúng của dòng tộc.
3. Khám phá đặc sắc trong mẫu thiết kế nhà thờ họ kết hợp nhà ở 2 tầng đẹp ở Vĩnh Phúc
Do quy mô đầu tư nhỏ nên trang trí trên kiến trúc Nhà thờ họ thường đơn giản, khiêm tốn hơn so với các công trình kiến trúc tín ngưỡng khác của cộng đồng, đặc biệt là hầu như không có các trang trí bên ngoài công trình hoặc nếu có thì cũng được đơn giản hóa tới mức tối đa. Nếu như trên mái các đình, chùa thường có rồng, phượng, mặt nguyệt, các con giống… được làm cầu kỳ, tinh xảo thì trên nóc mái Nhà thờ họ cùng lắm chỉ có bức Đại tự, đầu kìm, đấu cơm, gạch hoa chanh và những chi tiết trang trí hết sức đơn giản. Với ý nghĩa đó, nhà thờ của gia đình của ông Phan Giang Long được thiết kế rất tối giản và không phô trương.
Hiện diện như một cụm kiến trúc đơn giản và trang nghiêm – nhà thờ kết hợp nhà ở thuộc Vĩnh Phúc, nhà thờ mang một kiến trúc mới lạ cách tân nhiều so với nhà thờ họ của ngày xưa mẫu thiết kế nhà thờ kết hợp nhà ở được chia thành nhà thờ được thiết kế gọn gàng, đơn giản dành cho khu thờ cúng và hương khói, còn nhà 2 tầng để nghỉ ngơi. Ngôi nhà được xây 3 nóc chính giữa cao hơn hai nóc phụ có gắn phù điêu hình cây thánh giá lớn tạo nên một điểm nhấn nổi bật cho ngôi nhà, một lối kiến trúc khá ấn tượng.
Các mẫu thiết kế nhà thờ họ thông thường điển hình chỉ là một ngôi nhà hình chữ Nhất nằm ngang với hai mái trước và sau theo kiểu thu hồi bít đốc, mái có thể lợp tranh, lá cọ hoặc ngói mũi dân dã (ngói di), quy mô công trình thường từ 3 đến 5 gian, vì thế đây là mẫu thiết kế vừa có sự truyền thống trong hình dáng vừa có sự hiện đại và cách tân trong chất liệu, tạo nên một tổng thể độc đáo.
Nhà thờ họ không phải là nơi thể hiện tính quyền lực, chính vì vậy rất ít sử dụng hình tượng rồng trên kiến trúc. Từ ngoài hiên bao quanh xung quanh ngôi nhà, sân nhà, đến phần mái của ngôi nhà đều được sơn màu đỏ, khi kết hợp màu tường sơn màu trắng trở nên rất hòa quyện với nhau giống như những mẫu nhà cấp 4 đơn giản. Bởi vì gia chủ thuộc mệnh Mộc nên có nhu cầu đưa nhiều màu đỏ vào trong kiến trúc ngoại thất của công trình.
Mẫu nhà thờ kết hợp nhà ở diện tích 85m2 kích thước chiều sâu 9,2m. Nhìn bề mặt chiều ngang của mẫu thiết kế nhà thờ kết hợp nhà ở diện tích 12.5m được thiết kế rất vuông vắn với cổng và hàng rào rất đẹp mắt, xung quanh cây cối xanh mát, rợp bóng in bóng xuống sân tạo ra được những hình thù thật bắt mắt.
Mẫu thiết kế nhà đẹp của ông Long được thiết kế với tổng mặt bằn rất rộng rãi và quy mô, với diện tích đất trên 300m2 rộng lớn được thiết kế với những hàng hoa cây cảnh cao thấp đan xen, tạo thành 1 lớp tường rào chắn bảo vệ không gian cũng như phân chia ranh giới giữa các gia đình khác. Với hàng cây được thiết kế và uốn lượn mang đến những tạo hình có chủ ý rất đẹp mắt của các nhà kiến trúc sư. Khuôn viên ngôi nhà được thiết kế với hình chữ L rất đẹp mắt, tạo được không gian sân thoáng vừa tiết kiệm được không gian vừa có chỗ để ô tô và các phương tiện đi lại khác. Các mẫu thiết kế nhà thờ họ thường rất gần gũi với thiên nhiên.
4. Các mẫu thiết kế nhà thờ họ biệt lập cũng không thể so sánh với mẫu nhà thờ kết hợp nhà ở diện tích 155m2 ở Nghệ An
Trên khuôn viên diện tích 870m2 đất rộng lớn, ông Phong là trưởng 1 dòng họ rất lớn ở Nghệ An ông đã yêu cầu các kiến trúc sư thiết kế mẫu nhà thờ vừa kết hợp nhà ở vừa tiết kiệm được chi phí vừa tạo được không gian linh thiêng và trang trọng vừa có thể dễ dàng thăm viếng nên ông Phong đã đầu tư khá kỹ lưỡng cho công trình kết hợp này khoảng 1 tỷ đồng xây dựng khoảng tháng 6 năm 2016.
Mẫu nhà thờ kết hợp nhà ở được xây đông bộ với hệ thống cửa bằng gỗ kích thước lớn mang nét đặc trưng của nhà thờ. Với những cột trụ tròn bằng gỗ làm cột để nâng đỡ phần mái của ngôi nhà thờ. phần mái được xây thu hồi và được lợp bằng ngói đỏ Hạ Long. Các mẫu thiết kế nhà thờ họ màu đỏ rất đẹp và nổi bật kết hợp cùng tone với màu gỗ tao cho ta cảm giác ấm cúng và màu đỏ rất rực rỡ và tươi tắn và màu đỏ được coi là màu tượng trưng đem lại sự may mắn cho gia chủ. Trang trí ở Nhà thờ họ chủ yếu tập trung bên trong công trình và phân thành hai loại chính: Thứ nhất là trang trí trên các cấu kiện kiến trúc (trang trí trên bất động sản), thứ hai là trang trí trên các đồ vật nội thất (trang trí trên động sản).
Trang trí trên kiến trúc của những Nhà thờ họ rất ít dùng hình tượng rồng mà hay sử dụng các hình tượng thuần túy mang tính trang trí (như hình hoa lá, hình kỷ hà…), hoặc các biểu tượng thiêng (như hình vân xoắn, hình đao mác…). Mặc dù vậy, một số các mẫu thiết kế nhà thờ họ của những dòng họ có người làm quan cũng trang trí hình rồng trên kiến trúc, nhưng rất hạn chế và các hình rồng này thường được cách điệu, biến tấu đi (trúc hóa rồng, mai hóa rồng, mây hóa rồng, lá hóa rồng, cá hóa rồng…). Mẫu nhà thờ của ông Phong được trang trí bằng 2 cột trụ 2 bên khắc câu đối chữ Nho và trang trí phần mái tạo nên sự linh thiêng cần thiết cho không gian thờ cúng. Ông Phong đã từng thắc mắc với chúng tôi nên lát sàn gỗ hay sàn gạch cho không gian nhà thờ họ và chúng tôi đã cân nhắc tư vấn với ông rằng nên chọn sàn gạch để tránh bị cong vênh sau thời gian sử dụng nhất định.
Nếu những nhà thờ sử dụng sàn gỗ nên tham khảo và tìm cách xử lý sàn gỗ bị cong vênh hiệu quả và chính xác nhất để tránh việc giảm tính thẩm mỹ và chất lượng.
Dọc hai bên bao quanh toàn bộ ngôi nhà hệ thống cây xanh được thiết kế đan xen làm cho khuôn viên của mẫu thiết kế nhà thờ họ kết hợp nhà ở rất mát mẻ không khí trong lành. hệ thống cây cảnh được trang trí hình vòng cung được trồng với nhiều loại cây hoa và cây cảnh để trang trí làm tiểu cảnh rất đẹp mắt tạo cẩm giác thư thái cho không gian sống.
Không gian rộng rãi phải nói đến ở đây là tâm huyết của gia chủ là khu nhà thờ với diện tích 56m2 trước nhà được thiết kế với bộ ban thờ bằng gỗ kích thước lớn có trạm khảm rất tinh xảo cùng với bộ đỉnh đồng tuyệt đẹp được gia chủ chăm chút tỉ mỉ mang đậm nét hoa văn đình chùa. Các mẫu thiết kế nhà thờ họ là không gian linh thiêng, nơi cầu phúc và bình an cho toàn thể gia đình. Nhà thờ còn là nơi diễn ra những nghi lễ về văn hóa truyền thống của mỗi gia đình, còn là nơi diễn ra những buổi họp mặt của dòng họ mang đậm chất Việt Nam. Qua cách trang trí sắp xếp như vậy đã làm nổi bật lên được sự uy nghiêm về gia phong và vị thế của gia chủ.
5. Ngắm nhìn mẫu nhà thờ họ biệt lập trong tổng số các mẫu thiết kế nhà thờ họ kết hợp nhà ở
Với chi phí khoảng 700 triệu đồng, mẫu thiết kế nhà thờ họ đẹp có diện tích 90m2 được xây trên ô đất rộng lớn diện tích khoảng 600m2 cho gia chủ là chú Hà Ngọc Phi ở quê hương Ninh Thuận.
Cũng giống như các mẫu thiết kế nhà thờ họ khác, thiết kế nhà thờ gia đình thường mang hình dạng chữ Nhất nằm ngang, 2 mái, mái ngói đỏ. Ở mẫu thiết kế nhà thờ gia đình còn có hậu cung phía sau.
Mái nhà thờ họ thường là là hai mái trước và sau, xây theo kiểu tường thu hồi bít đốc thông thường. Quy mô của mẫu nhà thờ này là 3 gian. Tổng diện tích cả sảnh là 90m2.
Thiết kế nhà thờ gia đình được xây tách riêng biệt so với nhà ở bên ngoài. Hình dạng nhà thờ thường khá đơn giản, chính vì thế không đòi hỏi quá cao về diện tích đất xây dựng. Tuy nhiên, để ngôi nhà đẹp và phù hợp đối với không gian xung quanh thì việc bố trí xây dựng nhà để ở như thế nào cũng phụ thuộc rất nhiều đến yếu tố cảnh quan xung quanh ngôi nhà, hay sân vườn bao quanh.. Đặc biệt, việc trang trí bên ngoài hầu như không có, chỉ sử dụng toàn bộ chất liệu gỗ và màu sắc gỗ, hoa văn gỗ để tạo điểm nhấn. Đồng thời điêu khắc một vài chi tiết phần cột, mái nhà thờ gia đình để tạo kiến trúc. Các chi tiết này cũng được đơn giản hóa một cách tối đa trong khi thiết kế và thi công thực tế.
Bậc thang tam cấp lên sảnh chính cùng với hàng cột gỗ trụ tròn sơn nâu thẫm trên sảnh tạo nên sự bề thế và trọng vọng hơn. Thiết kế nhà thờ gia đình sử dụng toàn bộ hệ thống cửa bức bàn bằng gỗ lim. Cửa bức bàn được sử dụng trong nhiều các công trình nhà cổ, cửa gỗ truyền thống của Việt Nam. Đặc biệt là trong các mẫu thiết kế nhà thờ họ, nhà thờ gia đình. Không gian để làm cửa là giữa 2 cột của mặt tiền nhà thờ. Trên mỗi bộ cửa thường có nhiều cánh, và thường thì số cánh cửa sẽ là số chẵn như 2, 4, 6 cánh. Phổ biến nhất với diện tích nhà thờ hiện nay là loại cửa 4 cánh
Các đường nét trạm trổ trên cột nhà, cửa,… hoàn toàn được sử dụng, chạm khắc bằng thủ công cho độ tinh xảo và có hồn. Việc chạm khắc thủ công khác biệt hoàn toàn so với việc chạm khắc bằng máy hiện nay. Và đương nhiên, chi phí cho việc chạm khắc này cũng cao hơn so với việc sử dụng máy. Lối đi phụ lên sảnh chính ở 2 đầu vừa tạo sự thông thoáng vừa tiện lợi cho việc đi lại kính cẩn hơn, phù hợp với không gian thờ cúng, lễ bái cho các thế hệ trong họ.
Các mẫu thiết kế nhà thờ họ đẹp ngoài yếu tố trang trọng, bền vững, cũng cần đảm bảo không gian luôn thoáng mát, sạch đẹp. Việc bố trí cây xanh, trồng cây xung quanh như thế nào sao cho không gian xung quanh phải gần gũi, thân thuộc với con cháu.
Khi nhìn vào bản vẽ mặt bằng bố trí nội thất thiết kế nhà thờ gia đình, bạn dễ dàng nhìn thấy nhà thờ có 3 gian, diện tích cả hiên 90m2, xây 2 hồi bít đốc. 2 mái trước và sau. Thiết kế nhà thờ gia đình có hậu cung phía sau. Các không gian thờ cúng được đảm bảo đồ thờ, vị trí thờ cúng và sự thoáng đãng, trang nghiêm cho khu vực này. Thông thường, ở nhà thờ gia đình, người ta chỉ thờ cúng đến đời thứ 5.
Cho tới tận ngày nay, nhu cầu xây dựng Nhà thờ họ trong xã hội vẫn luôn tồn tại, song nhận thức về “cốt cách” của Nhà thờ họ lại khá mơ hồ, thêm vào đó còn bị “nhiễu” bởi những quan niệm và nhu cầu của thời hiện đại. Chính vì vậy đã xuất hiện không ít các mẫu thiết kế nhà thờ họ với phong cách lai tạp, rườm rà mang nặng tính phô trương, đánh mất đi “hồn cốt” của kiến trúc truyền thống Việt nói riêng và bản sắc văn hóa Việt nói chung. Nếu bạn có nhu cầu xây một công trình nhà thờ họ, hãy liên hệ với kiến trúc Angcovat để có được những ưu đãi lớn về tư vấn và thiết kế, ngay cả khi xây dựng trọn gói. Những mẫu nhà thờ họ đẹp chúng tôi đã giới thiệu chỉ là một trong số rất ít những công trình chúng tôi đã thi công, rất hân hạnh được hợp tác với các khách hàng trên cả nước.
Xem thêm: 30 mẫu mặt tiền nhà mái thái đẹp 1 tầng thôi miên người xem
ANGCOVAT.VN